Steeds meer gemeenten zoeken naar een plek voor mensen die door hun gedrag niet meer in een gewone woonwijk kunnen wonen. Daarvoor wordt gekeken naar zogenoemde Skaeve Huse: simpele huisjes aan de rand van een stad of dorp, bedoeld om bewoners én hun omgeving wat ademruimte te geven.
Toch blijken de plannen vaak lastig uitvoerbaar, want omwonenden zien deze mensen liever niet in hun achtertuin.
Huisjes voor overlastgevers
De Skaeve Huse komen oorspronkelijk uit Denemarken en zijn bedoeld voor mensen die in een gewone straat te veel overlast veroorzaken. Dat zijn bijvoorbeeld overlastgevers door verslaving, psychische problemen of verzameldrang. De kleine woningen staan op rustige plekken, met begeleiding en toezicht overdag.
De bewoners hebben vaak een lange geschiedenis van conflicten met buren en woningcorporaties. De ‘scheve huisjes’ bieden een prikkelarme omgeving waarin ze opnieuw tot rust kunnen komen. In Utrecht-Leidsche Rijn wonen inmiddels zeven mensen op deze manier, en volgens begeleiders helpt dat om escalaties te voorkomen.
Groot tekort aan geschikte plekken
Hoewel het concept al lang bestaat, zijn er in Nederland nog maar ongeveer honderd van deze woningen gebouwd. Volgens de Nederlandse GGZ zouden er eigenlijk al duizenden nodig zijn om aan de vraag te voldoen. Op het huidige tempo zou het nog generaties duren voordat dat aantal bereikt wordt.
Toch komt er langzaam beweging in: zeker 23 gemeenten werken aan plannen voor Skaeve Huse. Tegelijkertijd stuiten ze bijna overal op bezwaren van omwonenden.
Buurt in verzet tegen overlastgevers
In Amersfoort, waar de gemeente huizen wil plaatsen aan de rand van Vathorst, lopen de emoties op. Het terrein waar de woningen gepland staan, wordt nu gebruikt als recreatiegebied. Bewoners zijn bang dat hun buurt onveiliger wordt en dat het groene karakter verloren gaat.
De gemeente benadrukt dat de veiligheid van zowel bewoners als omwonenden voorop staat. Er wordt kritisch gekeken naar wie er in aanmerking komt. Toch blijft de weerstand groot. Volgens de Nederlandse GGZ is dit typisch een geval van ‘niet in mijn achtertuin’: mensen begrijpen de noodzaak, maar willen de oplossing liever elders.
Kans op problemen klein, maar aanwezig
De angst is deels gevoed door een tragisch incident in Heerlen, waar een bewoner vorig jaar een hulpverlener doodstak. Hulporganisaties noemen dat een uitzondering, maar erkennen dat risico’s nooit helemaal zijn uit te sluiten. Evaluaties laten wel zien dat de overlast rond Skaeve Huse over het algemeen klein is en dat bewoners juist beter functioneren in een rustige omgeving.
De politiek ziet het nut van deze woonvorm wel in: de Tweede Kamer stemde afgelopen zomer in met een oproep voor een landelijke aanpak. Toch ligt dat voorstel sindsdien stil. Gemeenten moeten het voorlopig dus zelf uitzoeken.
In Utrecht lijkt het inmiddels wél te werken. Rond de huisjes in Leidsche Rijn is de rust wedergekeerd: omwonenden zeggen weinig hinder te ervaren.
Dit zijn de best gelezen artikelen van dit moment:
Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.
